czwartek, 18 kwietnia 2013

Śląscy artyści


16 kwietnia w Sali wykładowej Miejskiej Biblioteki Publicznej miały miejsce pierwsze w tym roku Bytomskie Spotkania Historyczne. Tym razem mogliśmy gościć aż trzech zaproszonych gości, którzy opowiadali o śląskich artystach. Spotkanie poprowadził Sebastian Rosenbaum z Katowickiego Instytutu Pamięci Narodowej.

Pierwszym prelegentem był prof. Piotr Obrączka, który przedstawił postać kompozytora Heinricha Schulz-Beuthena. Heinrich Schulz Beuthen urodził się 19 czerwca 1838 roku w Bytomiu, w domu, który później został spalony przez Sowietów. (Kamienica ta mieści się na Rynku, dziś jest tam pizzeria). H.S. Beuthen przyszedł na świat w domu swego dziadka – aptekarza, głownie więc wychowywała go babcia. W roku 1847 umiera na tyfus ojciec Heinricha. Po tym wydarzeniu jego matka przenosi się z dziećmi do Wrocławia , Heinrich pozostaje jednak w Bytomiu. Po ukończeniu gimnazjum Heinrich odbywa praktykę w Królewskiej Hucie, na którą wysłał go dziadek. Później rozpoczyna studia na Uniwersytecie Wrocławskim, studiując chemię, filozofię i literaturę. W tym czasie powstają pierwsze jego kompozycje. Kolejne studia (tym razem muzyczne) rozpoczyna w Lipsku. Po ukończeniu studiów w październiku 1884 roku zakłada rodzinę (miał pięcioro dzieci). Także w tym roku dodaje drugi człon do swojego nazwiska – Beuthen (z niem.- Bytom). Heinrich Schulz Beuthen był płodnym kompozytorem. Lista jego kompozycji obejmuje 132 dzieła. Należał do tzw. nowoniemieckiej szkoły. Wzorował się na utworach Richarda Wagnera i Franciszka Liszta. Udzielał się również jako krytyk muzyczny. Pod koniec życia zachorował psychicznie i został umieszczony w szpitalu dla nerwowo chorych. Zmarł w Dreźnie, jego dzieła uległy zniszczeniu podczas nalotu na to miasto w czasie II wojny Światowej.

Drugim prelegentem obecnym na Bytomskich Spotkaniach Historycznych była dr Izabela Spielvogel, która zaprezentowała sylwetkę rzeźbiarza Thomasa Myrtka. Thomas Myrtek urodził się w 1888 roku w Bytomiu. Studiował w Królewskiej Szkole Sztuk i Rzemiosła Artystycznego we Wrocławiu. Szkoła ta reprezentowała wówczas najnowocześniejszy program nauczania w Europie. Prowadził samodzielną działalność artystyczną, łącząc sztukę z architekturą Z początku jego dzieła były ekspresjonistyczne, później zaś realistyczne. Jego rzeźby mają prostą formę, są surowe, bez ozdobników. Thomas Myrtek należał do Związku Artystów Śląska, którego przewodniczącym został w 1932 roku. Jego rzeźby znajdują się obecnie na ul. Webera w Bytomiu. Można je także znaleźć na wielu budynkach w Opolu i we Wrocławiu. W 1934 roku Thomas Myrtek otrzymał Państwową Nagrodę Pruskiej Akademii Sztuk w Berlinie (tzw. Nagroda Rzymska). W tym samym roku wyjechał do Grecji. Zmarł w Atenach w 1935 roku.

Ostatnim zaproszonym gościem był Maciej Droń z Muzeum Górnośląskiego, który przybliżył nam postać Bruno Schmialka – malarza i drzeworytnika. Bruno Schmialek przyszedł na świat 5 października 1888 roku w Łaziskach Średnich, w katolickiej rodzinie mieszczańskiej. Po ukończeniu szkoły ludowej kontynuował naukę w seminarium nauczycielskim w Pyskowicach. Przez 3 lata brał udział w I wojnie światowej. W 1919 roku Bruno Schmialek rozpoczął studia na Akademii Sztuki we Wrocławiu, gdzie studiował grafikę i malarstwo. W swoich pracach wzorował się na Auguście Endllu (architekcie i projektancie). Po ukończeniu studiów w 1923 roku rozpoczął pracę nauczyciela plastyki w gimnazjum humanistycznym w Elblągu. W tym mieście w 1924 roku Schmialek założył rodzinę W latach 20-tych wydał 3 cykle grafik, z których najsłynniejsza to drzeworyt „Przestrach”. Na swych drzeworytach Schmialek pokazywał ludzi smutnych i przygnębionych. Na jednym z drzeworytów umieścił on swój podpis na tabliczce znajdującej się na krzyżu grobowym. W 1930 roku pruskie ministerstwo nauki, sztuki i oświaty ludowej powołało go na stanowisko profesora wychowania artystycznego w Akademii Pedagogicznej w Bytomiu. Niestety, artysta utracił cały swój dorobek w 1945 roku, kiedy to musiał uciekać z Bytomia przed wkroczeniem Armii Czerwonej. W 1947 roku zdobył pracę jako nauczyciel w średniej szkole (Oberrealschule) w Norymberdze i tam pracował do przejścia na emeryturę. Ostatnie lata życia spędził w Erlangen w Niemczech , gdzie zmarł na apopleksję 12 sierpnia 1963 roku.

Zaproszeni goście w ciekawy sposób zaprezentowali sylwetki śląskich artystów. Spotkanie, któremu towarzyszyły również prezentacje multimedialne, zakończyło się dyskusją prelegentów, podczas której stwierdzono, że dziedzictwo wyżej wymienionych twórców nie zostało zachowane. Uległo ono zniszczeniu lub zagubieniu. Obecnie tylko wąska grupa zainteresowanych sztuką osób, potrafi wskazać dzieła tych artystów. Organizatorzy przewidzieli również czas na pytania publiczności.

AH









Brak komentarzy: